NIEUWS / NIEUWSBERICHTEN 2018

Nieuwsbericht 384: Burn-outbullshit: ‘Als je een burn-out krijgt, ben je ongeschikt voor je werk’

Bron: Intermediair 4 augustus 2018

Een burn-out wordt vaak gezien als een teken dat iemand de verkeerde baan heeft. Maar burn-outpatiënten keren eenmaal hersteld vaak terug in dezelfde functie. ‘Als ze leren goed voor zichzelf te zorgen, worden ze alleen maar geschikter.’

‘Ik hoor vaak dat mensen dat idee hebben’, zegt Klaran van 't Vlie, arbeids- en organisatiepsycholoog en eigenaar van Burnout Amsterdam. ‘Dat maakt dat ze bang zijn om te zeggen dat het niet goed gaat.’

‘Een burn-out kan allerlei oorzaken hebben’, zegt Toon Taris, hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie aan de Universiteit Utrecht en gespecialiseerd op het gebied van burn-out. ‘Soms ligt de oorzaak buiten de werksfeer. Denk bijvoorbeeld aan al dan niet tijdelijke overbelasting als gevolg van bijvoorbeeld een (aankomende) scheiding of de zorg voor kinderen of ouders. In andere gevallen kan het gaan om zaken die vooral te maken hebben met de context waarin je je werk moet uitvoeren: een reorganisatie en de daarmee gepaard gaande arbeidsonzekerheid, een slechte werksfeer, onaangename collega’s… Dat heeft dan niet zo veel te maken met de inhoud van je werk.’

Dat een burn-out lang niet altijd betekent dat je ongeschikt bent voor je werk, zien beide deskundigen bevestigd in het feit dat mensen die hersteld zijn vaak terugkeren in dezelfde functie. ‘Als ze, bijvoorbeeld door begeleiding, leren om niet alleen goed voor hun werk te zorgen maar ook goed voor henzelf, dan worden ze alleen maar geschikter’, zegt Van ’t Vlie. ‘En grenzen stellen, nee zeggen, los durven laten… het zijn allemaal kwaliteiten die je kunt leren.’

Kanaries in een kolenmijn
Volgens Van ’t Vlie is 50 procent van de oorzaak van een burn-out te vinden bij de persoon zelf, en 50 procent bij werkgerelateerde factoren zoals werkdruk, werksfeer en reorganisaties. Daar moet dus ook vaak iets veranderen als meerdere mensen een burn-out krijgen. ‘De mensen die uitvallen zijn kanaries in een kolenmijn: die kanaries werden daarin gestuurd om te kijken of er voldoende zuurstof was. Was dat er niet, dan gingen de kanaries dood. Als meerdere werknemers een burn-out krijgen, dan toont dat mogelijk aan dat er iets niet goed is in het bedrijf en dat het risico is dat meer mensen volgen als er niets verandert.’

Toch kán een burn-out wel betekenen dat iemand ongeschikt is voor zijn of haar werk, nuanceert Taris, al is dat meestal niet het geval. ‘Als mensen niet goed bij hun werk passen – bijvoorbeeld omdat ze onvoldoende kennis of vaardigheden bezitten – dan kan dat leiden tot overbelasting of een burn-out. Dan kan een burn-out een signaal zijn dat iemand ergens anders beter op zijn of haar plek is. Tijdens een burn-outbehandeltraject zal daar dan ook over gesproken worden, al is het alleen maar omdat de cliënt door de burn-out zélf is gaan twijfelen aan de eigen geschiktheid voor de functie.’

terug